Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Maksymilian Rzeźniczek

Maksymilian Rzeźniczek urodził się w 4 września 1878r. Szopienicach (Katowice) w rodzinie górniczej Euzebiusza i Antoniny (z domu Konieczny).

rzezniczekmlod2019aaa
Maksymilian Rzeźniczek

Działał w Towarzystwie Gimnastycznym Sokół - gniazdo w Katowicach, którego był skarbnikiem. Tam też poznał Wojciecha Korfantego. W październiku 1899r. został powołany do wojska. Po powrocie (1903) - Wojciech Korfanty skierował Maksymiliana Rzeźniczka do Lublińca w celu podjęcia przygotowania wyborów polskiego kandydata do parlamentu pruskiego. Praca Rzeźniczka okazała się być skuteczną bowiem w 1907r. w powiecie gliwicko-lublinieckim zwyciężył ksiądz Teodor Jankowski z Wielkiego Kotorza, który był pierwszym polskim posłem z tego rejonu.

jankowski
Ksiądz Teodor Jankowski

Maksymilian Rzeźniczek, po przyjeździe do Lublińca (wraz z bratem Adolfem Rzeźniczkiem) otwarł sklep wielobranżowy przy ulicy Rosenbergstrasse (obecnie Mickiewicza 5). Poprzez sklep rozprowadzał prasę w języku polskim, między innymi "Górnoślązaka" - jako „Dzwon Polski”. Wydawał także widokówki z Lublińca, a nawet w 1905r. opracował pierwszy przewodnik po Lublińcu - "Führer durch Lublinitz/OS."

rzezniczekksiazka1905e
Przewodnik opracowany przez Maksymiliana Rzeźniczka w 1905r.

W 1910r. sklep przeniósł na Rynek (Rynek 17 - obecnie Edyty Stein 1), który działał do 1936.

Lublinitz 03rzeniczek
Jedna z widokówek wydanych przez
Verlag M. Rzeźniczek, Papier- & Buchhandlung, Lublinitz O. S.

rzeniczeklubliniecsklep2
skleprzezniczek2019edede
Ulica Rosenbergstrasse i sklep Rzeźniczka
z tyłu za chłopcem stojącym miedzy policjantami a furmanką

Maksymilian Rzeźniczek w 1904r. pełnił funkcję starosty w Lublińcu - tajnej organizacji niepodległościowej "Straż", której założycielem był Karol Rzepecki.

7 czerwca 1909r. Maksymilian Rzeźniczek wraz z dr Franciszkiem Willertem powołali do życia Bank Ludowy polską instytucję kredytowo-oszczędnościową. Maksymilian Rzeźniczek wszedł w skład jego pierwszego zarządu, następnie Rady Nadzorczej w której działał do 1922r.  W 1912r. Rada Nadzorcza przyjęła na urzędnika bankowego - Adolfa Rzeźniczka. Adolf Rzeźniczek rok później został powołany do Zarządu, w którym z przerwą w czasie okupacji niemieckiej, pełnił funkcję dyrektora Banku aż do roku 1950.

bankludowy2019rr
Budynek Banku Ludowego w Lublińcu

W 1910r. ożenił się Jadwigą Mokros (z Kochanowic). Państwo Rzeźniczkowie wzięli ślub w Bazylice Mariackiej w Krakowie. Doczekali się piątki dzieci, czterech córek i syna.

W 1918r. reprezentuje ziemie lubliniecką na Polskim Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu.

pochodsejmuslaskie2019rfrfr
Pochód Sejmu Polskiego - grudzień 1918r. Poznań

17 marca 1920r. z inicjatywy Maksymiliana Rzeźniczka powstało gniazdo lublinieckie Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Pierwszym jego prezesem został Adolf Rzeźniczek, zaś Maksymilian został prezesem okręgu IX (lublinieckiego) "Sokoła".

maksymilrzexniczek2019
Maksymilan Rzeźniczek

W 1920r. Maksymilian Rzeźniczek został powołany przez miejscowych działaczy na przewodniczącego Powiatowego Komitetu Plebiscytowego. Nie objął jednak tej funkcji, gdyż Wojciech Korfanty desygnował na to stanowisko Stanisława Brelińskiego. Kilka tygodni później, wraz z Ignacym Majtasem, Piotrem Dymarczykiem i Wilhelmem Wyciskiem wszedł w skład Miejskiego Komitetu Plebiscytowego w Lublińcu i został jego przewodniczącym.

2 maja 1920r. uczestniczył w manifestacji patriotycznej w Lublińcu, podczas której doszło do zamieszek, a on sam został ranny. Na pamiątkę tego wydarzenia na swojej kamienicy, u wylotu ulicy Korfantego na Rynek (naprzeciw Kina "Apollo") Maksymilian Rzeźniczek, w dniu 3 maja, co roku wywieszał sztandar użyty podczas manifestacji 2 maja 1920 rozbitej przez Niemców.

rzexniczeksztarnadr2019rfrRozruchy podczas manifestacji w Lublińcu 2 maja 1920r.

14 maja 1922r. w Biedrusku, odbyło się, w obecności marszałka Józefa Piłsudskiego, poświęcenie sztandarów 74 i 75 pułku piechoty. Maksymilian Rzeźniczek podczas tej uroczystości, reprezentował miasto i powiat lubliniecki. Przekazując w ręce Piłsudskiego ofiarowany dla 74 pułku przez miasto Lubliniec sztandar, podkreślił wielkie znaczenie uroczystości dla ludności Górnego Śląska.


Biedrusk - 14 maj 1922r. Uroczystość przekazania sztandarów,
Maksymilian Rzexniczek stoi pierwszy po lewej stronie

W 1923r. Maksymilian Rzeźniczek został wybrany prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej. W tym samym roku aktywował OSP w Woźnikach, Lubszy, Kaletach i Koszęcinie. Jako prezes dbał o szkolenia strażaków, o ich rozwój (w 1926r. działało już na terenie powiatu 22 OSP), a przede wszystkim o ich odpowiednie wyposażenie. W OSP działał aż do wybuchu wojny.

rzexniczek29436dd
Maksymilian Rzeźniczek - siedzi pośrodku
Zarząd OSP Lubliniec 1932r.

Maksymilian zasiadał także w zarządzie Stowarzyszenia Budowniczego, podobnie jak jego brat Adolf, który od 1923r. pełnił funkcję przewodniczącego Stowarzyszenia z przerwą w okresie okupacji do kwietnia 1949r.

W 1925r. Maksymilian Rzeźniczek wraz z Józefem (?) Rzeźniczkiem nabył "Hotel Pietsch" (budynek obecnej Szkoły Muzycznej). Zmienił nazwę hotelu na "Hotel Śląski" i zarządzał nim do 1940r. Zaś jego brat Adolf był właścicielem przyległego - "Hotelu Europejskiego".

hotelpietrsch2019rr

maksymirzexniczek202766sw
Hotel Śląskiaa234

Hotel Śląski - prowadzony przez Maksymiliana Rzeźniczka

Gdy w 1932r. powstał Związek Wierzycieli dla Ochrony Handlu i Przemysłu w Katowicach, Maksymilian Rzeźniczek został członkiem Rady Związku.

Okresowo był członkiem lublinieckiego Magistratu. Pełnił funkcję wiceburmistrza (1933, 1939). Był też skarbnikiem Zarządu Powiatowego Kółek Rolniczych. Należał także do Śląskiej Wojewódzka Rady Łowieckiej, a w 1939r. pełnił funkcję członka komisji Rewizyjnej Rady.

W czasie II wojny światowej Maksymilian Rzeźniczek ukrywał się przed Niemcami w Warszawie i Rawie Mazowieckiej. Na wieść, że jego córka Janina została wysłana do KL Auschwitz, zaś syn Władysław został aresztowany przez Gestapo i uwięziony w więzieniu na Montelupich w Krakowie - dostał zawału serca i zmarł 13 lutego 1944r. Został pochowany w Rawie Mazowieckiej.

Mieszkańcy Lublińca uhonorowali zasługi Maksymiliana Rzeźniczka - fundując na ścianie budynku gdzie mieścił się Bank Ludowy - pamiątkową tablicę,

tablicapamiatkowarzexniczek2019rr

a także jego imieniem nazwali jedną z lublinieckich ulic.

Na podstawie:
Postęp - nr 89 z 19 kwietnia 1906r.
Z dziejów miasta na Górnym Śląsku - Lubliniec, Jan Fikus senior
http://slu77.eu/strzecha/historia.htm
Dzieje Dzielnicy Śląskiego Sokoła - Wincenty Ogrodziński
Ziemia Lubliniecka nr 3, 2016r
Jednodniówka Jubileusz OSP Lubliniec 1932r.
Szkice Lublinieckie nr 3, 1992r/
http://www.wtk.poznan.pl/old/sd/sejm.html
Kalendarz Myśliwski 1939
Książka adresowa 1933/34
Polska Jutrzejsza - nr 1, 16 luty 1932r. Katowice
Wspomnienia - córka Janina Rzeźniczek
Materiały prywatne - Krzysztof Korkus
Wyciąg z księgi ślubów parafii rzymskokatolickiej Bazyliki Mariackiej w Krakowie.

Zdjęcia:
http://www.kotorz.pl/o_parafii/ksieza.html
Zbiory prywatne - Mariusz Gaczek
Górnoślązak nr 182 z 1905
Z dziejów miasta na Górnym Śląsku - Lubliniec, Jan Fikus senior
Jednodniówka Jubileusz OSP Lubliniec 1932r.
Szkice Lublinieckie nr 3, 1992r
Archiwum Hufca Lubliniec
Informator. Wydał Lubliniecki Oddział Związku Strzeleckiego -1937