Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Zborowskim

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Zborowskim.

Autor: Piotr Serafin

Lata 1923-1925 W środku kościół Podwyższenia Krzyża Świętego.

Pomimo, że historia tego kościoła nie jest tak bogata i długa jak opisanego ostatnio kościoła w Sadowiu, to jest zaskakująco ciekawa. Pierwsze udokumentowane próby, czy też przymiarki do wybudowania kościoła w Zborowskim, miały miejsce w 1898 roku. Ówczesny proboszcz rodzimej parafii w Lubecku ks. Adolf Hermierz za namową Biskupa Diecezji Wrocławskiej zwrócił się do ówczesnego właściciela tej ziemi księcia Hugo von Radolin z prośbą o wzięcie na siebie ciężaru budowy kościoła w Zborowskim. Książę Radolin ku zadowoleniu mieszkańców obiecał wybudowanie niewielkiego kościoła. Niestety nic z tych planów nie wynikło, prawdopodobnie z powodu problemów finansowych księcia.

 

Sprawa ponownie trafiła na podatny grunt dopiero w 1913 roku, kiedy to nauczyciele miejscowej szkoły zwrócili się z prośbą do Kurii Wrocławskiej o pomoc w budowie. Argumentowali to tym, że mieszkańcy Zborowskiego i okolicznych przysiółków, aby odwiedzić swoją parafię w Lubecku i uczestniczyć we Mszy Świętej mają do pokonania wiele kilometrów. Z najdalej położonej osady Stasiowe było to aż 18 km. Kolejnym argumentem był istniejący już od wielu lat kościół Ewangelicki w sąsiedniej Molnej, o którym pisałem przy okazji odwiedzin na kolejnym zapomnianym cmentarzu. Kościół Ewangelicki w tym czasie nadal funkcjonował dla ledwie kilkudziesięciu protestantów, zaś około 1200 okolicznych katolików nie miało tutaj miejsca do wspólnej modlitwy.

Pomysł miejscowych nauczycieli wsparł nowy właściciel majątku Patoka, a przy okazji niezwykły człowiek Zygmunt Chłapowski (temat na osobny artykuł). Pochodził z poznańskiego i głównie tam posiadał swój cały ogromny majątek, wobec czego na miejscu reprezentował go zarządca Stanisław Breliński. Wybuch I Wojny Światowej opóźnił plany budowy kościoła, które jednak po bezpośrednim spotkaniu Chłapowskiego oraz Berlińskiego z ówczesnym kardynałem Kurii we Wrocławiu Adolfem Bertramem w dniu 16.12.1918 roku nabrały konkretnego wymiaru.

Chłapowski bezpłatnie przekazał teren, całą cegłę i drewno potrzebne do budowy. Jeszcze zanim budowa się rozpoczęła do Zborowskiego przybył lokalista ks. Heindrich Werner, który początkowo zamieszkał w ... leśniczówce. Stało się to dokładnie rok po spotkaniu we Wrocławiu - 16.12.1919 roku. W drugiej części leśniczówki wkrótce zaczęto odprawiać pierwsze nabożeństwa. W zamian właściciel majątku Patoka zobowiązał się do wybudowania nowej leśniczówki, która zresztą również stoi do dnia dzisiejszego.

8 kwietnia 1921 ks. lokalistę Wernera zastąpił ks. Alfons Schiwoń, który bezpośrednio nadzorował budowę, a później do 1932 roku pełnił obowiązki pierwszego Proboszcza.

Pierwszy Proboszcz kościoła w Zborowskim (https://www.zborowskie.info/articles/proboszczowie)

5 października 1921 roku zarządca majątku Patoka Nadleśniczy Breliński informuje proboszcza w Lubecku o rozpoczęciu budowy kościoła w Zborowskim. 28 maja 1923 Zborowskie wskutek decyzji Rady Ambasadorów zostało oddzielona od macierzystej parafii w Lubecku. Jednak już we wrześniu tego samego roku, prace budowlane przy kościele zostały ukończone. 1 listopada 1923 roku została w nim odprawiona pierwsza Msza Święta, a 3 lata później 1 lipca ustanowiono tu odrębną parafię.

W 1932 roku stanowisko Proboszcza objął: ks. Karol Thiers (1932-1943), po nim ks. Alojzy Gottschalk (1943-1947) a następnie ks. Roman Kulessa, który kierował parafią przez 34 lata do roku 1981. Został pochowany na tutejszym cmentarzu.

Wieloletni Proboszcz ks. Roman Kulesa (https://www.zborowskie.info/articles/proboszczowie) i jego pomnik na pobliskim cmentarzu.

Obecnie proboszczem, a od 1 stycznia 1994 roku także dziekan Dekanatu Oleskiego, a także miłośnik historii ks. Jan Grochla. W kościele można zobaczyć kilka witraży w tym dwa znajdujące się w oknach przy ołtarzu wykonane w 1923 roku przez firmę Adolpha Seilera z Wrocławia. Także, jak pisze pan Witold Segeth na swojej bogatej w informacje stronie internetowej, znajdujące się w kościele Stacje Drogi Krzyżowej prawdopodobnie wiszą tam od początku istnienia kościoła.

Witraże wykonane w 1923 roku przez firmę Adolpha Seilera z Wrocławia (https://www.zborowskie.info/articles/witraze-i-stacje-drogi-krzyzowej)

 

Na podstawie:

p. Witold Segeth   https://www.zborowskie.info/

Zapis prelekcji ks. Jana Grochla podczas spotkania Kręgu Miłośników Zapomnianej Historii w kościele w Zborowskim

Kronika szkoły w Zborowskim